Of we het nu leuk vinden of niet, de e-bike gaat nergens heen. Of nou ja, overal juist. Maar verdwijnen uit het straatbeeld doet-ie niet meer. Daarom kunnen we ons maar beter verdiepen in de fietsen en hun eigenaren.
JULIEN ALTHUISIUS
PAUL FAASSEN
Nog niet zo heel lang geleden was de e-bike nog een rariteit in het Nederlandse verkeer. Een buitenbeentje voorbehouden aan senioren, niet hip of mooi genoeg om de kritische Nederlandse fietser te kunnen bekoren. Maar de afgelopen jaren is de e-bike net zo met het straatbeeld verweven geraakt als aftellende verkeerslichten. Lange afstanden zijn overbrugbaar geworden, korte afstanden - tja - nog korter. Noodzakelijk vervoermiddel voor de een, statussymbool voor de ander. Dat is niet zonder gevolgen: de hoge snelheid van deze nieuwe generatie fietsen zorgt voor onverwachte situaties in het toch al overbevolkte verkeer. Op smalle fietspaden razen fietsers langs elkaar heen, meestal zonder helm. Het aantal verkeersongelukken is toegenomen, net als de hoeveelheid en intensiteit van ergernissen. Tegelijkertijd openbaart de welvaartskloof zich in de verschillende snelheden waarmee we onze kinderen naar school kunnen laten gaan. Maar verzetten is zinloos: de e-bike gaat niet meer weg. Sterker: het zal niet lang meer duren voordat de elektrische fiets de ouderwetse uit het straatbeeld heeft verdreven. Hoog tijd dus om een tussentijdse balans op te maken en eens te kijken met wat voor e-bike(r)s we eigenlijk te maken hebben.
Stromer ST2, pedelec
€ 7.149
Volgens het AD de 'Rolls-Royce onder de fietsen'. Ze zijn natuurlijk goedkoper verkrijgbaar, deze speedpedelecs, maar ook voor minder luxueuze modellen moet je diepe zakken hebben. Je krijgt er behalve comfort dan wel een maximale snelheid van maar liefst 45 km p/u voor terug. Dat heeft twee gevolgen:
1: Je moet een helm dragen.
2: Deze fietsen gaan zo snel, dat de berijders ervan moeilijk goed te bestuderen zijn. Komt nog eens bij dat de speedpedelec vooral wordt gebruikt door welgestelde forenzen die bewust buitenaf zijn gaan wonen, maar voor hun werk nog wel op dagelijkse basis naar de stad moeten. Je zal ze dus niet zo snel tegenkomen in de bebouwde kom; het niemandsland tussen dorp en stad is hun jachtgebied.
Urban Arrow, bakfiets vanaf € 5.290
Veel meer dan een praktische fiets om je kinderen mee naar school te brengen, is de Urban Arrow een accessoire. Een horloge van Cartier op wielen. Niets zo lekker als laten zien hoe welvarend je bent, terwijl je schaarse ruimte inneemt en op je troon voorbijzweeft aan het zwoegende proletariaat. Waarom voor een goedkopere elektrische bakfiets gaan, als je ook gewoon 7.590 euro voor de Family Anniversary Edition kunt betalen? Dat geld moet toch ergens heen. Bovendien, het is ook een goede vervanger van de auto. Zo kunnen we de Tesla toch wat vaker laten staan. We gaan ook niet meer op vliegvakantie, behalve naar ons huis op Ibiza natuurlijk, 'want daar fiets je niet zomaar heen hahaha'. De doorsneeberijder is te herkennen aan blond, los haar, dikke gouden ringen in de oren, een legging van Lululemon, zonnebril van Céline en een lange beige jas, met een zwart leren tasje met gouden sluiting om de schouder. Stuurse blik, omdat er altijd wel iets is om ontevreden over te zijn in het leven.
Cube Supreme Hybrid Pro 500, trekkingfiets
€ 2.899
Winnaar van de ANWB-test en ideaal voor een rondje Veluwe, of zelfs wat heuvelachtiger, zoals een weekendje Zuid-Limburg. De berijders van deze van alle gemakken voorziene 'krachtpatser' komen meestal in paren en behoren tot de welvarende éminence grise. Hun kostje is gekocht. Houden van een heerlijk stukje vlees (wel biologisch) en van vliegvakanties in het laagseizoen. Tien jaar geleden waren ze nog een van de eersten op een elektrische fiets. Triomfantelijk haalden ze zonder enige moeite zwoegende fietsers van dertig of veertig jaar jonger in. Smalend werd er op hen neergekeken, deze pensionado's met hun gemotoriseerde fietsjes. Maar de tijden zijn snel veranderd, de e-bike is door alle lagen van de bevolking omarmd en nu worden Bert en Anneke als vanouds voorbijgesneld door e-bikers die hun kinderen of kleinkinderen hadden kunnen zijn. De elektrische fietsen van weleer hebben ze nog, maar die staan nu in de schuur van hun derde huis in de Dordogne. Ze dragen reflecterende vesten en hebben fietsspiegels aan het stuur, om een oogje te kunnen blijven houden op de zondvloed.
Babboe, bakfiets
vanaf € 2.649
Deze opgepluste traditionele bakfiets is veel functionaliteit en weinig statussymbool, daarom ook de helft goedkoper dan een Urban Arrow. Het hout van de bak geeft de fiets een traditionele look, maar maakt het allemaal ook wat plomp. Dit gebrek aan raffinement zien we terug bij de berijder. Uitgewaaid en kalend, maar wel immer goedgeluimd. Teenslippers in april. Als in de bakfiets kinderen worden vervoerd, hebben die steevast slaap in hun ogen en een van de twee mist een schoen. De berijder zingt liedjes onderweg en zegt - in tegenstelling tot zijn evenknie op de Urban Arrow - elke morgen vrolijk gedag. Als de kinderen naar school zijn, doet de bak dienst als laadruimte voor het bouwmateriaal dat nodig is voor het huisje in de tuin. Omdat de fiets altijd buiten staat, is het hout wat verweerd, beklad met graffiti en ligt er soms 's ochtends een enorme drol in de bak. Dat deert niet, want het gaat niet om uiterlijkheden en deze fiets is onverwoestbaar. Het liefst zou de bakfiets ook meegaan op vakanties, maar de natuurcamping in Drenthe ligt ver buiten zijn actieradius.
VanMoof
vanaf € 2.348
Een van de mysteries van het moderne leven is waarom afgetrainde twintigers in de kracht van hun leven een fiets met trapondersteuning nodig hebben (submysterie daarbij is de herkomst van het benodigde vermogen). Maar eerlijk is eerlijk, de VanMoof is natuurlijk niet een fiets met trapondersteuning. Het minimalistische en strak vormgegeven voertuig is - net als de Urban Arrow - vooral een statussymbool. Handig, want in tegenstelling tot die Eames-stoel kun je de VanMoof wel overal mee naartoe nemen. Toch valt het belang van de snelheid ervan ook niet te onderschatten. Zo geruisloos als de VanMoof over de paden zoeft, zo naadloos sluit hij aan bij de hedendaagse drang alles te optimaliseren. Maximale snelheid met minimale inspanning. Zo kan de berijder van de VanMoof (doorgaans uitgerust met Airpods Pro, wijd zittend vintage spijkerjack en Birkenstock Bostons - of juist een hoogsluitende regenjas en gelharen) binnen een mum van tijd op de stoep staan van de Rocycle-studio (zonder daar de ironie van in te zien), na de les snel naar huis om te douchen en daarna fluks naar die ene slijter die natuurwijn verkoopt, om vervolgens zonder enig spoor van inspanning op het gelaat, noch een druppeltje zweet onder de oksels, aan te schuiven bij de vegan brunch. Enige geluidjes ook.
Phatfour, fatbike
vanaf € 2.290
Lang geleden, het moet ergens rond de tijd van loungebars, Von Dutch-petjes en cd's van Café del Mar geweest zijn, had je de Johnny Loco-fietsen die hardnekkig populair waren. Het waren naar lowriders gemodelleerde fietsen, waarop je laag zat en een enorm breed stuur had. Het was geen gezicht. Het menstype dat ze bereed was nogal luidruchtig, of in ieder geval groot in zijn aanwezigheid. Datzelfde ongepolijste voorkomen zien we nu terug in de berijders van de zogenoemde fatbike, een fiets met een laag zwaartepunt en dikke banden. Het bekendst is het merk Phatfour, maar ze rollen ook van de band als Cyrusher, Don Souris of Knaap. Qua uiterlijk heeft het nog weinig met een fiets van doen, maar neigt het naar wat er zou gebeuren als een motor en een crossfiets in een laboratorium zouden worden gekruist. Qua uitstraling zit het echter dichter bij een Hummer, voor kinderen. Dit is weinig fiets en veel bodemloze put van onzekerheid die opgevuld moet worden. Ook hier passen e-bike en chauffeur goed bij elkaar. Alles is veel. Veel zonnebril, veel koptelefoon, veel baard, veel tatoeages, veel zwarte kleren. Weinig helm, dat dan weer wel. Terwijl dit gevaarte toch echt knetterhard gaat. Overigens ook uit te breiden met een zijspan, ideaal om boodschappen, een hond of een opengescheurde vuilniszak te vervoeren.
De normcore-fiets, gewone e-bike
vanaf € 799
Luiheid, protserigheid of een gebrek aan aandacht tijdens de jeugd zijn niet altijd de onderliggende redenen voor de aanschaf van een e-bike. Sommige mensen zijn er echt op aangewezen. Omdat ze zonder trapondersteuning nauwelijks vooruit zouden komen, omdat hun werkgever van ze eist dat ze een zak paprikachips binnen 15 minuten bij iemand thuis bezorgen, of omdat de afstand tussen hun huis en werk of school met een normale fiets onoverbrugbaar is en ze anders aangewezen zouden zijn op het openbaar vervoer of een auto, als ze die al hebben. Voor veel van die mensen volstaat een traditionele fiets met eenvoudig motortje en een accu onder de bagagedrager. Omdat het om de trapondersteuning gaat, om het dankbare gegeven dat ze wat minder hoeven te zwoegen, niet om hoe ze zich met hun fiets verhouden tot andere mensen. Deze normcore-fiets is de Volkswagen Polo onder de e-bikes. Hij doet wat hij moet doen, namelijk die scholier met die volle tas op tijd op school laten zijn - en zijn docent ook. Of de senior die slecht ter been is in staat stellen toch zelf naar de supermarkt te kunnen fietsen. Deze fiets is functioneel, praktisch en betaalbaar, zoals Dirk Kuyt tijdens het WK van 2014.
